|
GÜNDEM
Ülkemizden
Yaş Meyve ve Sebze İthal Eden Batı Avrupalı Parekendeci
Organizasynlarının Kabul Ettikleri Minimum Standartlar
Paketi.
Eurepgap:
AB normlarında kayıtlı tarım.
1.
GİRİŞ
Son yıllarda ülkemiz bahçe ürünleri ihracatında
özellikle tarımsal ilaç kalıntıları bakımından
önemli sorunlar ile karşılaşmaktadır. Bu durum,
Türk bahçe ürünlerinin imajını olumsuz bir şekilde
etkilemekte ve ülkemizin gelişmiş Avrupa ülkelerine
bahçe ürünleri satabilmesini zorlaştırmaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerindeki büyük perakendeci
kuruluşlar (süper ve hipermarketler) kendi toplumlarının
sağlıklı tarımsal ürünler tüketimini temin etmek
için bu ülkelerde yetiştirilen ve dışarıdan ithal
edilen tarımsal ürünlerde aranan minimum standartları
yeni bir düzenleme yaparak belirlemişlerdir. EUREPGAP
adı verilen bu protokol Avrupa Gıda Perakendecileri
(The Euro Retailer Producer Group) tarafından
1999 yılında hazırlanmıştır. Bu protokol, bugün
belli başlı süper ve hipermarket zincirleri tarafından
kabul edilmekte ve istenmekte olup yakın gelecekte
özellikle Avrupa Birliği ülkelerine ithal edilecek
tüm bahçe ürünlerinde uyulması gerekli bir ön
koşul haline getirilecektir. Bu protokolün hızlı
bir şekilde üreticilerimiz ve ihracatçılarımız
tarafından benimsenerek gerekli önlemlerin acilen
alınması gerekmektedir.
Bu protokol, bahçe ürünlerinin (meyve, sebze,
patates, salatalar, kesme çiçek ve fidan) dünyadaki
üretimini en iyi şekilde yapabilmek için geliştirilen
ve mutlak gerekli temel esasları içeren İyi Tarım
Uygulamaları'nın (İTU) (Good Agricultural Practices
GAP) çerçevesini belirlemek amacı ile hazırlanmıştır.
Bu belge Avrupa'daki lider perakendeci organizasyonların
kabul ettikleri minimum standartları içermektedir.
Öte yandan, bazı bireysel perakendeciler ve üreticiler
tarafından kabul edilen standartlar bu dokümanda
sözü edilenleri aşabilir ve/veya farklılık gösterebilir.
Ayrıca bu protokol tarımsal üretimde kullanılan
her yöntem için geçerli olacak katı kurallar da
getirmemektedir.
EUREP üyeleri, amacı çevreye ve doğaya en az zarar
verecek şekilde en iyi tarım yapmak olan birçok
üretici, üretici grupları, üretici organizasyonları,
yerel ve ulusal kuruluşların bu konudaki tüm faaliyetlerini
takdirle karşılamaktadır. EUREP üyeleri, aynı
zamanda, en iyi tarımsal üretim hedefini yakalamak
için yetiştiricilerin İyi Tarım Uygulamaları (İTU)
çerçevesinde tanımlanan konularda desteklenmesini,
bu uygulamanın bir standart uygulama olmasını
ve daha da iyiye götürülmesi için yol ve yöntem
göstermeyi hedeflemektedir.
İyi Tarım Uygulamaları (İTU), Zararlılarla Entegre
Savaş (Integrated Pest Management, IPM) ve Entegre
Ürün Yetiştiriciliğinin (Integrated Crop Management
ICM) tarım ürünlerinin ticari olarak üretimi için
birleştirilerek uygulanmasını da amaçlamaktadır.
IPM/ICM uygulamaları, uzun süreli ve sürdürülebilir
bir tarımsal üretim için EUREP üyeleri tarafından
mutlak gerekli olarak kabul edilmektedir.
EUREP, HACCP'ın (Hazard Analysis at Critical Control
Points Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi)
kullanılmasını da teşvik etmekte ve prensiplerini
desteklemektedir.
Eurepgap komisyonu tarafından hazırlanan bu protokol
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri
Öğretim Üyesi Prof.Dr. İ. Tayfun Ağar tarafından
orjinal İngilizce protokolden Türkçe' ye çevrilerek
aşağıda maddeler halinde sunulmuştur. 2. KAYIT
TUTMA
2.a. Kayıt Tutma
#1. Üreticiler, ürünlerin üretim yerinden son
tüketiciye kadar olan zinciri incelemeye olanak
verecek şekilde yaptıkları tüm faaliyetlerinin
bu protokolde belirtilen şekilde İyi Tarım Uygulamaları'
na (İTU) uyduğunu kanıtlayabilecek şekilde kayıt
tutmalıdırlar. Usulüne uygun olarak hazırlanmış
kayıtlar aksi istenmediği taktirde, en az 5 yıl
saklanmalıdır. Kabul için başvurudan önceki kayıtlar
gerekli değildir. (Z)
3. TÜRLER VE ANAÇLAR
3.a. Tür veya Anaç Seçimi
#1. Üreticiler etkin ürün yetiştiriciliğinin
ana ürün ile ilişkili olduğunun önemini kavramalıdırlar.
Örnek olarak tohumluk patates üretiminde pestisit
kullanımının azaltılmasının sağlayacağı yararlı
sonuçlar, ancak bundan sonra yetiştirilen ürünlerde
görülebilecektir. (T)
#2. Çeşit ve anaç seçiminde üreticiler ve potansiyel
müşteriler arasında anlaşmaya varılan gerekli
kalite standartları (örnek; tat, albeni, raf ömrü,
tarımsal performans, çevre etkisi, tarım kimyasallarına
en az bağımlılık) sağlanmalıdır. (Z)
3.b. Tohum Kalitesi
#1. Tohum kullanımından önce tohum kalitesi ve
çimlenme oranları kontrol edilmelidir. Çeşit ismi,
parti numarası, tohum şirketine ait bilgiler ürün
kayıtlarında bulunmalıdır. Olası durumlarda tohum
sertifikası saklanmalıdır. (T)
3.c. Zararlı ve Hastalıklara Dayanıklılık / Tolerans
#1. Çeşitlerin ticari açıdan önem taşıyan zararlı
ve hastalıklara karşı belirli dayanımları/toleransı
olmalıdır. (T)
#2. Üreticiler yetiştirdikleri çeşidin zararlı
ve hastalıklara karşı olan duyarlılığının bilincinde
olmalıdırlar. (Z)
3.d. Tohum Uygulamaları
Tohum uygulamaları, hastalık ve zararlıların kontrolünde
çok etkin bir yöntem olarak kullanılabilmektedir.
Tohum ilaçlaması yöntemi ile hem daha 2. KAYIT
TUTMA
2.a. Kayıt Tutma
#1. Üreticiler, ürünlerin üretim yerinden son
tüketiciye kadar olan zinciri incelemeye olanak
verecek şekilde yaptıkları tüm faaliyetlerinin
bu protokolde belirtilen şekilde İyi Tarım Uygulamaları'
na (İTU) uyduğunu kanıtlayabilecek şekilde kayıt
tutmalıdırlar. Usulüne uygun olarak hazırlanmış
kayıtlar aksi istenmediği taktirde, en az 5 yıl
saklanmalıdır. Kabul için başvurudan önceki kayıtlar
gerekli değildir. (Z)
3. TÜRLER VE ANAÇLAR
3.a. Tür veya Anaç Seçimi
#1. Üreticiler etkin ürün yetiştiriciliğinin
ana ürün ile ilişkili olduğunun önemini kavramalıdırlar.
Örnek olarak tohumluk patates üretiminde pestisit
kullanımının azaltılmasının sağlayacağı yararlı
sonuçlar, ancak bundan sonra yetiştirilen ürünlerde
görülebilecektir. (T)
#2. Çeşit ve anaç seçiminde üreticiler ve potansiyel
müşteriler arasında anlaşmaya varılan gerekli
kalite standartları (örnek; tat, albeni, raf ömrü,
tarımsal performans, çevre etkisi, tarım kimyasallarına
en az bağımlılık) sağlanmalıdır. (Z)
3.b. Tohum Kalitesi
#1. Tohum kullanımından önce tohum kalitesi ve
çimlenme oranları kontrol edilmelidir. Çeşit ismi,
parti numarası, tohum şirketine ait bilgiler ürün
kayıtlarında bulunmalıdır. Olası durumlarda tohum
sertifikası saklanmalıdır. (T)
3.c. Zararlı ve Hastalıklara Dayanıklılık / Tolerans
#1. Çeşitlerin ticari açıdan önem taşıyan zararlı
ve hastalıklara karşı belirli dayanımları/toleransı
olmalıdır. (T)
#2. Üreticiler yetiştirdikleri çeşidin zararlı
ve hastalıklara karşı olan duyarlılığının bilincinde
olmalıdırlar. (Z)
3.d. Tohum Uygulamaları
Tohum uygulamaları, hastalık ve zararlıların kontrolünde
çok etkin bir yöntem olarak kullanılabilmektedir.
Tohum ilaçlaması yöntemi ile hem daha 2. KAYIT
TUTMA
2.a. Kayıt Tutma
#1. Üreticiler, ürünlerin üretim yerinden son
tüketiciye kadar olan zinciri incelemeye olanak
verecek şekilde yaptıkları tüm faaliyetlerinin
bu protokolde belirtilen şekilde İyi Tarım Uygulamaları'
na (İTU) uyduğunu kanıtlayabilecek şekilde kayıt
tutmalıdırlar. Usulüne uygun olarak hazırlanmış
kayıtlar aksi istenmediği taktirde, en az 5 yıl
saklanmalıdır. Kabul için başvurudan önceki kayıtlar
gerekli değildir. (Z)
3. TÜRLER VE ANAÇLAR
3.a. Tür veya Anaç Seçimi
#1. Üreticiler etkin ürün yetiştiriciliğinin
ana ürün ile ilişkili olduğunun önemini kavramalıdırlar.
Örnek olarak tohumluk patates üretiminde pestisit
kullanımının azaltılmasının sağlayacağı yararlı
sonuçlar, ancak bundan sonra yetiştirilen ürünlerde
görülebilecektir. (T)
#2. Çeşit ve anaç seçiminde üreticiler ve potansiyel
müşteriler arasında anlaşmaya varılan gerekli
kalite standartları (örnek; tat, albeni, raf ömrü,
tarımsal performans, çevre etkisi, tarım kimyasallarına
en az bağımlılık) sağlanmalıdır. (Z)
3.b. Tohum Kalitesi
#1. Tohum kullanımından önce tohum kalitesi ve
çimlenme oranları kontrol edilmelidir. Çeşit ismi,
parti numarası, tohum şirketine ait bilgiler ürün
kayıtlarında bulunmalıdır. Olası durumlarda tohum
sertifikası saklanmalıdır. (T)
3.c. Zararlı ve Hastalıklara Dayanıklılık / Tolerans
#1. Çeşitlerin ticari açıdan önem taşıyan zararlı
ve hastalıklara karşı belirli dayanımları/toleransı
olmalıdır. (T)
#2. Üreticiler yetiştirdikleri çeşidin zararlı
ve hastalıklara karşı olan duyarlılığının bilincinde
olmalıdırlar. (Z)
3.d. Tohum Uygulamaları
Tohum uygulamaları, hastalık ve zararlıların kontrolünde
çok etkin bir yöntem olarak kullanılabilmektedir.
Tohum ilaçlaması yöntemi ile hem daha 2. KAYIT
TUTMA
2.a. Kayıt Tutma
#1. Üreticiler, ürünlerin üretim yerinden son
tüketiciye kadar olan zinciri incelemeye olanak
verecek şekilde yaptıkları tüm faaliyetlerinin
bu protokolde belirtilen şekilde İyi Tarım Uygulamaları'
na (İTU) uyduğunu kanıtlayabilecek şekilde kayıt
tutmalıdırlar. Usulüne uygun olarak hazırlanmış
kayıtlar aksi istenmediği taktirde, en az 5 yıl
saklanmalıdır. Kabul için başvurudan önceki kayıtlar
gerekli değildir. (Z)
3. TÜRLER VE ANAÇLAR
3.a. Tür veya Anaç Seçimi
#1. Üreticiler etkin ürün yetiştiriciliğinin
ana ürün ile ilişkili olduğunun önemini kavramalıdırlar.
Örnek olarak tohumluk patates üretiminde pestisit
kullanımının azaltılmasının sağlayacağı yararlı
sonuçlar, ancak bundan sonra yetiştirilen ürünlerde
görülebilecektir. (T)
#2. Çeşit ve anaç seçiminde üreticiler ve potansiyel
müşteriler arasında anlaşmaya varılan gerekli
kalite standartları (örnek; tat, albeni, raf ömrü,
tarımsal performans, çevre etkisi, tarım kimyasallarına
en az bağımlılık) sağlanmalıdır. (Z)
3.b. Tohum Kalitesi
#1. Tohum kullanımından önce tohum kalitesi ve
çimlenme oranları kontrol edilmelidir. Çeşit ismi,
parti numarası, tohum şirketine ait bilgiler ürün
kayıtlarında bulunmalıdır. Olası durumlarda tohum
sertifikası saklanmalıdır. (T)
3.c. Zararlı ve Hastalıklara Dayanıklılık / Tolerans
#1. Çeşitlerin ticari açıdan önem taşıyan zararlı
ve hastalıklara karşı belirli dayanımları/toleransı
olmalıdır. (T)
#2. Üreticiler yetiştirdikleri çeşidin zararlı
ve hastalıklara karşı olan duyarlılığının bilincinde
olmalıdırlar. (Z)
3.d. Tohum Uygulamaları
Tohum uygulamaları, hastalık ve zararlıların kontrolünde
çok etkin bir yöntem olarak kullanılabilmektedir.
Tohum ilaçlaması yöntemi ile hem daha az ilaç
kullanımı, hem de daha az ilaç aktif maddesinin
kullanılması sağlanabilir. Bunun yanında tohum
ilaçlaması yapraktan ilaçlamanın etkin olmadığı
durumlarda tercih edilen bir seçenek olarak değerlendirilebilir.
#1. Tohum uygulamaları mutlaka değerlendirilmelidir.
Bir hastalık veya zararlının kontrolünde tohum
uygulaması veya yapraktan uygulama seçenekleri
bulunduğunda, tohum uygulaması tercih edilen alternatif
olmalıdır. (Z)
3.e. Fidan Materyali
#1. Satın alınan fidan'ın Avrupa Birliği Bitki
Koruma Dairesi veya Avrupa Ekonomik Topluluğu
dışındaki ülkelerde benzer kuruluşlar tarafından
tanınan resmi bitki sağlığı kalite sertifikasına
yani bitki pasaportlarına sahip olması gerekmektedir.
(Z)
#2. Fidanlar gözle görülür hastalık ve zararlılarından
temiz olmalıdır. (T)
#3. Kalite garantisi veya üretim sertifika garantisine
ait belgeler ürün kayıtlarında saklanmalıdır.
(Z)
#4. Bitki sağlığı kalite kontrol sistemleri çiftlik
dışı (özel) veya çiftlik içi bitki materyallerinin
çoğaltılması için geçerli olmalıdır. (Z) #5. Fidanların
büyüme aşamalarında uygulanan pestisitlerin kayıtları
tutulmalıdır. (Z)
3.f. Genetik Olarak Değiştirilmiş Organizmalar
(GDO)
#1. Herhangi bir GDO üretiminde üretici ülkedeki
ve son tüketicinin olduğu ülkelerde varolan tüzüklere
mutlaka uyulmalıdır. (Z)
#2. GDO çeşitlerinin ekiminden veya dikiminden
önce bireysel olarak müşteriler ile mutlaka bir
anlaşmaya varılmalıdır. (Z)
#3. Satıcılar, bütün potansiyel müşterilerini,
genetik olarak değiştirilmiş ürünlerin üretimi
veya kullanımı ile ilgili gelişmelerden bilgilendirmek
zorundadırlar. (Z)
4.
YETİŞTİRİCİLİK YAPILAN ALAN'IN TARİHÇESİ VE İDARESİ
4.a. Yetiştiricilik Alanının Geçmişi
#1. Her arazi, her bahçe veya her serayla ilgili
olarak, buralarda yetiştirilen ürünler ve tarımsal
faaliyetler ile ilgili bilgileri içeren kalıcı
bir kayıt sistemi mutlaka tutulmalıdır. (Z)
#2. Her arazi, her bahçe veya her serayla ilgili
görsel bir kimlik veya
referans
sistemi geliştirilmelidir. (Z)
#3. Tüm yeni alanlar için, bu arazilerin daha önce
kullanım amaçları da göz önüne alınarak, benzer
veya başka ürünler için bir risk değerlendirmesi
yapılmalıdır. (Z)
#4. Tanımlanan riskleri asgariye indirmek için uygulanacak
stratejileri gösteren bir yönetim planı geliştirilmelidir
(Örnek: uygulanan tarım ilaçlarının taban suyunu
kirletmesi). Bu analizlerin sonuçları mutlaka kayıtlara
geçirilmelidir; söz konusu alanın neden tarım arazisi
olarak kullanılmaya elverişli olduğu sorgulandığında
sağlıklı ve doyurucu nedenler ortaya konulabilmelidir.
(Z)
4.b. Dönüşümlü Yetiştiricilik (Rotasyonlar)
#1. Toprak sağlığının korunması, tarım ilaçlarına
bağımlılığın azaltılması ve bitki sağlığının maksimum
düzeyde sağlanabilmesi için, üreticiler dönüşümlü
yetiştiriciliğin gerekliliğini kavramalı ve uygun
durumlarda uygulamalıdırlar. (Z)
#2. Dönüşümlü yetiştiriciliğin yapılmadığı durumlarda,
yetiştiriciler geçerli bir neden gösterebilmelidirler.
(Z)
5. TOPRAK VE YETİŞTİRME (SUBSTRAT) YÖNETİMİ
5.a. Toprak Tipi Haritalandırılması
1. Çiftlik arazisi için toprak haritaları hazırlanmalıdır.
Bu haritalar dönüşümlü yetiştiriciliğin planlanmasında,
ürün ekim ve yetiştiricilik programlarında kullanılabilir.
(T)
5.b. Toprak İşleme
#1. Toprağın sıkışmasını önlemek ve toprak yapısını
korumak veya iyileştirmek için toprak mümkün olduğunca
mekanik olarak işlenmelidir. (T)
5.c. Toprak Erozyonu
#1. Toprak erozyonunu azaltıcı arazi işleme teknikleri
kullanılmalıdır. (Z)
5.d. Toprak Fumigasyonu
#1. Mümkün olduğunca toprakların kimyasal fümigasyonundan
kaçınılmalıdır. Eğer uygulanabilirse, ürün rotasyonu,
hastalıklara dayanıklı çeşitlerin kullanılması,
buhar veya güneş enerjisi ile sterilizasyon, topraksız
yetiştiriciliğe dönüşüm ile ilgili alternatifler
mutlaka kimyasal fumigantların kullanılmasından
önce alternatif olarak değerlendirilmelidir. (Z)
5.e. Toprak Dışında Yetiştirme Ortamları (Substratlar)
#1. Etkisiz (İnert) olmayan yetiştirme ortamları
kullanıldığı durumlarda bunların uygunluğunu gösterir
kayıtlar olmalıdır. (Z)
#2. Etkisiz olan yetiştirme ortamları (Kayayünü,
vb.) için üreticiler
olanaklar ölçüsünde geriye dönüşüm (recycle) uygulamalarına
geçmelidirler. (T)
#3. Eğer tekrar kullanım için yetiştirme ortamları
kimyasallar ile sterilize edilecekler ise bu işlemin
yapıldığı yer, tarih, kullanılan kimyasal madde
çeşidi, sterilizasyon yöntemi ve operatör bilgileri
kayıtlara geçirilmelidir. (Z)
#4. Yetiştirme ortamı yeniden kullanılacaksa, ortamın
buharla muamelesi tercih edilmelidir. (T)
6.
GÜBRE KULLANIMI
6.a. Gübre Gereksinimi
#1. Gübre kaybını en aza indirmek için ürün yetiştiriciliği
veya toprak bakım ve koruma planları geliştirilmelidir.
(T)
#2. Gübre uygulaması, ürünün gübre gereksinim
hesaplarına ve üründe, toprakta ve gübre çözeltisinde
yapılacak olan rutin analizlere göre yapılmalıdır.
(T)
#3. Mineral veya organik olarak yapılacak gübreleme
uygulaması, ürünün gereksimini karşılama yanında
aynı zamanda toprak verimliliğini de korumalıdır.
(Z)
6.b. Gübre Çeşidi ve Miktarı Üzerine Öneriler
#1. Yetiştiriciler ve danışmanları bu konuda bilgili
ve yeterli olduklarını kanıtlayabilmelidirler.
(Z)
#2. Gübre kullanımını önerecek danışmanların ulusal
olarak kabul edilen sertifikalara sahip olması
gerekmektedir. Böyle danışmanların bulunmaması
durumunda, gübre kullanımı ve uygulaması konusunda
bir eğitim programı uygulanmalıdır. (T)
6.c. Uygulama Kayıtları
#1. Topraktan veya yapraktan yapılan bütün gübre
uygulamaları ürün kayıtlarında yer almalıdır.
Kayıtlarda, ürünün yetiştirildiği arazinin yeri,
uygulamanın tarihi, uygulanan gübrenin cinsi ve
miktarı, uygulama yöntemi ve uygulamayı yapan
operatörün ismi yer almalıdır. (Z)
6.d. Uygulama Sıklığı ve Zamanı
#1. Uygulama yapılırken, en fazla yarar sağlaması
ve gübrenin besleyicilik kaybınının en aza indirilmesi
için kullanılan gübre miktarı ve gübre ygulamasýnýn
zamaný kayýtlara geçirilmelidir.
(T)
#2. Uygulanan gübre miktarýnýn
ulusal ve uluslararasý limitlerin üstüne
çýkmasý engellenmelidir.
(Z)
#3. Uygulanacak azot miktarý azot uygulama
planýna göre hesaplanmalýdýr.
(T)
6.e. Taban Suyundaki Nitrat ve Fosfat Düzeyleri
#1. Gübre kullanýmý sonucunda
taban suyundaki nitrat veya fosfat düzeylerinin
ulusal ve uluslararasý limitleri aþmasýnýn
önlenmesi, üretici veya üretici
organizasyonlarýnýn sorumluluðundadýr.
(Z)
#2. Organik gübrelerin kullanýmýndan
ve topraktaki organik maddelerden oluþan
mineralizasyonun yanýsýra, yüzey
sularýnýn fazla besin maddelerini
taþýma potansiyeli, taban suyuna
karýþabilecek olan nitrat miktarýný
en aza indirgemek için göz önünde
bulundurulmalýdýr. Üreticiler
özellikle taban suyuna nitrat karýþabilecek
duyarlý bölgeleri önceden bilmelidirler.
(T)
6.f. Uygulama Ekipmanlarý
#1. Gübreleme ekipmaný söz konusu
arazi için uygun olmalý ve istenen
miktarda gübreyi araziye verebilmek için
ekipmanýn yýllýk kalibrasyonunun
ve bakýmýnýn yapýlmýþ
olmasý gerekir. (Z)
6.g. Gübre Depolanmasý
#1. Gübreler uygun koþularda depolanmalýdýr.
(Z)
#2. Gübreler pestisitler ile ayný
odada depolanmamalýdýr. Eðer
bu olanaksýz ise gübreler ve pestisitler
fiziksel olarak ayrý ayrý depolanmalý
ve uygun þekilde etiketlenmelidir. (T)
#3. Gübreler su kaynaklarýna bulaþma
tehlikesi olmayan temiz ve kuru bir alanda depolanmalýdýr.
(Z)
#4. Gübreler fidan materyali veya taze meyve
sebze bulunan yerlerde depolanmamalýdýrlar.
(Z)
#5. Tüm tehlike ve risk noktalarý
açýkça belirtilmelidir. (Z)
6.h. Organik Gübre
Organik gübre veya kompost kullanýmý,
toprakta organik madde ve besin maddesi miktarý
ile su tutma kapasitesini artýrmakta,
buna karþýn erozyonu azaltmakta ve
böylece toprak verimliliðini artýrmaktadýr.
(T)
#1. Organik çiftlik gübresi çevrenin
kirletilmemesi için uygun bir þekilde
depolanmalýdýr. (T)
#2. Ýþlenmemiþ ham insan dýþkýsý
içeren kanalizasyon suyunun kullanýmý
yasaktýr. Tarým alanlarýnda
kullanýlmak üzere iþlenmiþ
insan dýþkýsý içeren
atýk sularýn taþýyacaðý
ve insan hayatýný olumsuz etkileyebilecek
patojen organizmalarýn ve diðer bileþenlerin
yaban hayatýna ve yer altý sularýna
zarar verme riskleri mümkün olabilecek
en düþük düzeylerde tutulmalýdýr.
(Z)
#3. Aðýr metaller veya nitrat sýzmasý
nedeni ile oluþabilecek kirliliði önlemek
için bitki besin elementleri, aðýr
metaller ve ahýr gübresi içerisinde
kirlenmeye neden olan öteki maddelerin analizleri
uygulama yapýlmadan önce yapýlmalýdýr.
(T)
#4. Çiftlik gübresinin açýk
arazilerde kullanýmý gübreleme
planlarýnýn bir parçasý
olarak yapýlmalýdýr. (T)
7.
SULAMA
7.a. Sulama Gereksiminin Tahmin Edilmesi
#1. Yanlýþ sulamanýn ürün
kalitesine zarar veren bir etkisi vardýr.
Aþýrý veya eksik sulama yapmamak
için, sistematik olarak ürünün
su gereksimini belirleyecek yöntemler kullanýlmalýdýr.
Sulama hesaplarý tahmini, mümkünse
yaðmur, bitki su gereksimini ve buharlaþmaya
göre yapýlmalýdýr. (T)
7.b. Sulama Metodu
#1. Su kaynaklarýný en iyi þekilde
deðerlendirebilmek için ticari olarak
en kullanýþlý ve en etkin
sulama sistemi kullanýlmalýdýr.
Aþýrý su kaybýna neden
olduklarý
için salma sulama uygulamalarýndan
olanaklar ölçüsünde vazgeçilmelidir.
(T)
#2. Su kaybýnýn azaltýlmasý
ve su kullanýmýnýn optimize
edilebilmesi için sulama programlarýna
önem verilmelidir. (örnek: fazla sulama
suyunun tekrar kullanýmý, gece sulamasý,
deliklerden kaynaklanabilecek sulama kayýplarýnýn
önlenmesi için sulama ekipmanýnýn
bakýmý, kýþýn
su toplama, seralardan yaðmur suyunun toplanmasý,
vs.). (T)
#3. Bütün yetiþtiriciler sulama
suyu kullanýmý ile ilgili kayýt
tutmalýdýrlar. (T)
7.c. Sulama Suyunun Kalitesi
#1. Sulama için asla atýk su (kanalizasyon
suyu) kullanýlmamalýdýr. (Z)
#2. Risk deðerlendirme esaslarýna bakýlarak,
sulama suyu kaynaðý yýlda en az
bir kez mikrobiyal, kimyasal ve mineral kirleticiler
bakýmýndan analizlenmelidir. Analiz
sonuçlarý kabul edilebilir standartlar
ile karþýlaþtýrýlmalý
ve ters sonuçlar için önlemler
alýnmalýdýr. (T)
7.d. Sulama Suyu Kaynaklarý
#1. Çevreyi korumak için sulama suyu
yetersiz kaynaklardan saðlanmamalýdýr.
Sulama suyunun yetersiz kaynaklardan saðlanma
zorunluluðu olduðunda mutlaka gerekli makamlarýn
onayý alýnmalýdýr. (T)
8.
BÝTKÝ KORUMA
8.a. Bitki Korumanýn Temel
Elemanlarý
#1. Ürünlerin zararlý, hastalýk
ve yabani otlardan korunmasýnda kimyasal
olmayan yöntemler de (biyolojik, kültürel
ve mekanik) deðerlendirilmeli, pestisit uygulamalarý
çevreye en az zarar verecek þekilde
(hacim/aktif madde), yapýlmalýdýr.
(Z)
#2. Yetiþtiriciler mümkün olduðunca
tedavi edici olarak tanýnmakta olan IPM tekniklerini
kullanmalýdýrlar. Kimyasal olmayan
zararlýlarla savaþ yöntemleri,
kimyasal yöntemlere tercih edilmelidir. (Z)
#3. Yetiþtiriciler, bitkisel üretimi
koruyan ve kontrol eden, pestisitlerin çevre
üzerine olan potansiyel etkilerini en aza indirebilecek
IPM tekniklerini anlamaya ve uygulamaya özendirilmelidir.
Bu sistemlerin uygulanabilmesi için gerekli
eðitim ve yardým, yetiþtirici organizasyonlarý,
araþtýrma ve yayým kuruluþlarý,
danýþmanlar ve kimyasal madde daðýtýcýlarýnca
saðlanmalýdýr. (T)
8.b. Kimyasallarýn Seçimi
#1. Bitki ve ürünü korumada kullanýlacak
olan kimyasallar arzu edilen kontrol için
uygun olmalýdýr. (Z)
#2. Zararlý, hastalýk ve yabancý
otlarýn kontrolünü hedef alan,
faydalý organizmalara, su hayatýna,
iþçilere, ürünü tüketecek
insanlara ve ozon tabakasýna zarar vermeyen
seçici kimyasal ürünler kullanýlmalýdýr.
(T)3. Bir kimyasal maddeye baðýmlýlýðý
engellemek için antidayanýklýlýk
stratejisi kullanýlmalýdýr.
(T)
#4. Yetiþtiriciler ülkelerinde sadece
resmi olarak ruhsat almýþ ve ayrýca
kullanýlacak ürün için ruhsat
almýþ kimyasallarý kullanmalýdýrlar.
Kullanýlan ve yetiþtiriciliði
yapýlan ürünler için onaylanan
kimyasallarýn bir listesi mutlaka bulundurulmalýdýr.
Bu listede pestisit yasalarýnda yapýlan
yeni düzenlemeler de dikkate alýnmalýdýr.
Avrupa Birliðine satýlacak ürünlerde
bu ülkelerde kullanýlmasý yasaklanmýþ
olan ilaçlar kullanýlmamalýdýr.
Bunlara ek olarak üreticiler, bireysel ülkelerin
bazý kimyasallara karþý olan
kýsýtlamalar konusunda bilgi sahibi
olmalýdýrlar. (Z)
#5. Üreticiler müþterileri ile baðlantý
kurarak baþka ticari kýsýtlamalarýn
olup olmadýðýný da öðrenmelidirler.
(T)
#6. Etiket üzerinde bulunan talimatlar baþarýlý
bir uygulama, operatörlerin müþterilerin
ve çevrenin tehlikeye sokulmamasý
için dikkatle uygulanmalýdýr.
Koþullar elverirse, üreticiler etikette
önerilen uygulama sýklýðýný
düþürebilirler. (T)
8.c. Pestisitlerin Miktarý ve Çeþidi
Hakkýnda Öneriler
#1. Pestisit uygulama önerileri ulusal sertifika
veya benzeri bir belgesi olan yeterli ve uzman danýþmanlar
tarafýndan yapýlmalýdýr.
(Z)
#2. Bu tip danýþmanlarýn temin
saðlanamadýðý durumlarda,üreticiler
kendi bilgi ve yeterliliklerini kanýtlayabilmelidirler
(örnek: pestisit uygulamasý ve kullanýmý
hakkýnda yeterli eðitim). (Z)
8.d. Uygulama Kayýtlarý
#1. Bütün pestisit uygulamalarý
ürün kayýtlarýnda yer almalýdýr.Kayýtlar
ürün çeþidini, ürünün
bulunduðu coðrafik bölgeyi, uygulama
zamanýný, uygulama nedenini, teknik
izni, kullanýlan kimyasalýn ticari
ismini ve miktarýný, uygulama aletini,
operatörün ismini ve uygulama zamanýndan
kaç gün sonra derim yapýlmasý
gerektiði gibi bilgileri içermelidir.
(Z)
8.e. Güvenlik, Eðitim ve Uyulacak Kurallar#1.
Pestisitleri uygulayan iþçiler beceri
ve bilgilerini gösterebilmelidirler. (Z)
#2. Her uygulama için talimatlar çok
açýk ve anlaþýlabilir
bir þekilde uygulama alanýný,
kullanýlacak kimyasalýn dozunu ve
gerekli uygulama tekniðini belirtecek þekilde
düzenlenmelidir. (T)
8.f. Koruyucu Giysiler ve Ekipmanlar
#1. Ýþçiler güvenlik tehlikesi
ve saðlýk problemlerine karþý
etiketteki kurallar uyarýnca uygun koruyucu
giysiler giymelidirler. (Z)
#2. Yetiþtiriciler etikette önerilen
koruyucu giysi ve ekipmanlarla ilgili kurallarý
uyguladýklarýný ispat edebilmelidirler.
(Z)
#3. Koruyucu giysi ve ekipmanlar pestisitlerden
ayrý bir yerde muhafaza edilmelidir. (Z)
8.g. Ýlaç Uygulamasý Yapýldýktan
Sonra Derim Öncesi Bekleme Süresi
#1. Derim öncesi bekleme aralýðýna
mutlaka uyulmalý ve ilaç uygulamasý
yapýldýktan sonra önerilen bekleme
zamanýndan önce ürün derimi
kesinlikle yapýlmamalýdýr.
(Z)
#2. Uzun bir zaman diliminde derim yapýlan
ürünler için derim öncesi
zaman aralýðýný sürekli
olarak göz önünde bulunduran bir
bitki koruma planý olmalý ve bu programdan
ödün verilmemelidir. Yani ürünler
bekleme süresi bitmeden derilmemelidir. Bu
amaçla derimi yapýlabilecek bitkiler
öteki bitkilerden kolayca görülebilecek
iþaretler ile ayrýlmalýdýr.
(Z)
8.h. Sprey Ekipmaný
#1. Ýlaçlama ekipmaný, söz
konusu arazi için uygun ve iyi ve bakýmlý
olmalý ayrýca doðru miktarda ilaç
atabilmesi için yýllýk kalibrasyonu
yapýlmýþ olmalýdýr.
(Z)
#2. Baðýmsýz bir firma tarafýndan
yapýlan ve sertifika verilebilen bir ilaçlama
aleti kalibrasyonu teþvik edilmelidir. (T)
#3. Ýlaç karýþýmlarý
hazýrlanýrken etikette yazýlý
talimatlar doðrultusunda ilaç hazýrlama
ve doldurma iþi doðru yapýlmalýdýr.Uygulama
yapýlacak ürün için önerilen
uygulama þekli dikkate alýnarak doðru
miktarda ilaç karýþýmý
hesaplanmalý, hazýrlanmalý
ve kaydý tutulmalıdır. (Z)
8.i. Artan İlaç Karışımlarının Yok Edilmesi
#1. Gerekli ilaç karışımının miktarı karışım hazırlanmadan
hesaplanmalıdır. Bu hesaplama, ilaçlama makinasının
uygulama hızı, kaplanacak yüzey alanı ve uygulama
sisteminin basıncı dikkate alınarak yapılmalıdır.
(Z)
#2. Eğer ilaç karışımı artarsa veya tankın yıkanması
sırasında ilaçlı su karışımı meydana gelirse, bu
karışım, ürünün daha önce ilaçlanmamış bir kısmına
veya nadas yapılmakta olan bir araziye atılmalı
ve ileriye dönük ışık tutması bakımından mutlaka
kayıtlara geçirilmelidir. (T)
8.j. Pestisit Kalıntı Analizleri
#1. Pestisit kalıntı analizlerinin sıklığı risk
değerlendirmelerine göre yapılmalıdır. Ancak derim
öncesi örnek alma ve analiz en etkin yöntemdir.
(T)
#2. Kalıntı analizleri raporlarında üretici ismi
ve ürünün üretildiği bölge bulunmalıdır. (T)
#3. Yetiştirici ve /veya satıcılar kalıntı analizlerinin
yapıldığı laboratuarların yetkili ulusal makamlar
tarafından onaylanmış olduğunu kanıtlayabilmelidirler.
(Z)
#4. Maksimum kalıntı düzeylerinin aşılması durumunda
bir acil eylem planı mevcut olmalıdır. (T)
8. k. Pestisit Depolaması#1. Pestisitler ulusal
kanun ve kurallara uygun bir şekilde aşağıda yazılı
minimum standartlara uyarak depolanmalıdır: (Z)
#2. Pestisitler öteki materyallerden uzak, sağlam,
güvenli, dona ve yangına dayanıklı, iyi havalandırılan
ve yeterli ışıklandırılmış bir yerde depolanmalıdır.
(Z)
#3. Pestisitlerin konulduğu raflar emici olmayan
maddeden yapılmalıdır. (T)
#4. Pestisitlerin depolandığı yerlerde dökülen ilaçlar
dışarıya sızmamalıdır (Örneğin, su kaynaklarının
kirletilmemesi için önlem alınmalıdır.). (Z)
#5. Pestisitlerin ölçümü ve hazırlanması için yeterli
düzenekler bulunmalıdır. (Z)
#6. Kaza ile dökülme ve operatöre ilaç bulaşması
durumunda kullanılacak ilk yardım olanakları (örneğin,
göz yıkama düzeneği, bol miktarda temiz su, bir
kova kum) mutlaka bulunmalıdır. (Z)
#7. Anahtar bulundurma ve depoya girebilme yetkisi
pestisit kullanımı konusunda yeterli eğitim almış
olan işçilerle sınırlı olmalıdır. (Z)
#8. Deponun en merkezi yerinde en yakın telefonun
konumunu gösteren açık işaretler olmalıdır Ayrıca
en yakın telefonun yanında ilk kaza durumunda izlenecek
yazılı kurallar ve acil başvurulacak telefon numaraları
bulunmalıdır. (Z)
#9. Depoda saklanan kimyasalların envanterine ait
kayıtlar hazır bulunmalıdır. (Z)
#10. Bütün pestisitler orijinal ambalajında saklanmalıdır.
(Z)
#11. Dönüşümlü yetştiricilikte kullanılmak üzere
onaylanan ilaçların dışında herhangi bir ilaç çiftlikte
depolanmamalıdır. (Z)
#12. Toz ilaçlar raflarda sıvı ilaçların üzerinde
saklanmalıdır. (Z)
#13. Giriş kapılarında olası tehlikelere karşı uyarı
işaretleri bulunmalıdır. (Z)
8.ı. Boşalan Pestisit Kutuları
#1. Boşalan pestisit kutuları herhangi bir amaçla
tekrar kullanılmamalı ve bu kutuların çevreyi kirletmesi
ve insanların bu kutulara dokunması engellenmelidir.
(Z)
#2. Boşalan pestisit kutularının resmi olarak toplanması
ve yok edilmesini sağlayacak sistemler olmalıdır.
(T)
#3. Boşalan pestisit kutuları, pulverizatöre bağlı
bir basınçlı yıkama ekipmanı ile veya en az 3 kez
suyla yıkanmalı ve kutuyu yıkamada kullanılan su
tekrar pulverizatör tankına geri konulmalıdır. (Z)
#4. Pestisit kutuları yıkandıktan sonra tekrar kullanmayı
engellemek için delinmeli veya ezilmeli veya toplama
sisteminde belirtilen kurallara uygun olarak etiketlenmelidir.
(Z)
#5. Boş kutular imha edilene kadar güvenli bir şekilde
saklanmalıdır. (Z)
#6. Boş kutuların yok edilmesi konusunda bütün yerel
kurallara uyulmalıdır. (Z)
8. m. Son Kullanma Tarihi Geçmiş Pestisitler
#1. Son kullanma tarihi geçmiş pestisitler sertifikalı
ve onaylı kimyasal atık yok edici firmalar veya
satıcı firma tarafından çevreye zarar vermeyecek
güvenilir bir yöntem kullanılarak imha edilmelidir.
(Z)
9.
DERİM
9.a. Hijyen (Sağlık ve Temizlik)
#1. Fiziksel, mikrobiyolojik ve kimyasal bulaşmaları
engellemek için risk analizlerine dayanan bir
personel hijyen protokolü oluşturulmalıdır. (T)
#2. İşçilerin çalıştıkları bölge yakınında tuvalet
ve el yıkama yerleri olmalıdır. (Z)
#3. İşçiler taze ürün işlemesine geçmeden önce
hijyen konusunda temel bir eğitim almalıdırlar.
İşçiler ayrıca kendilerinin insanlarca tüketilmek
üzere hazırlanan ürünlerle temasları için uygunsuz
olan bulaşıcı hastalıklarını yönetime bildirmeleri
gerektiğini bilmelidirler. (Z)
9.b. Ambalaj
#1. Ambalaj malzemeleri zararlı ve hastalıkların
bulaşmasını engellemek için depolarda saklanmalıdır.
Açık alanlarda paketleme yapıldığında, bulaşma
tehlikesini ortadan kaldırmak amacıyla ambalaj
malzemeleri geceleri tekrar depolara taşınmalı,
arazide bırakılmamalıdır. (Z)
#2. Tekrar kullanılabilir plastik kasalar temiz
olmalı veya ürün ve tüketici sağlığını tehdit
edebilecek yabancı
maddelerden
arındırmak amacıyla gerektiğinde tekrar temizlenmelidir.
(Z)
10.
DERİM SONRASI UYGULAMALAR
10.a. Derim Sonrası Kimyasalları
#1. Derim sonrası kullanılacak kimyasallar amaca
uygun olmalıdır. (Z)
#2. Derim sonrası kimyasal kullanımı en aza indirilmelidir.
(Z)
#3. Derim sonrası ilaç uygulaması iyi kalite elde
etmek için başka hiçbir seçenek kalmadığı zaman
uygulanmalıdır. (Z)
#4. Derim sonrası kimyasallar ürün etiketlerine
uygun olarak kullanılmalıdır. (Z)
#5. Yetiştiriciler ülkelerinde sadece resmi olarak
ruhsat almış ve ayrıca kullanılacak ürün için
ruhsat almış kimyasalları kullanmalıdırlar. Avrupa
Birliğine satılacak ürünlere bu ülkelerde kullanılması
yasaklanmış olan ilaçlar kullanılmamalıdır. (Z)
#6. Kullanılan ve yetiştiriciliği yapılan ürünler
için onaylanan kimyasalların bir listesi mutlaka
bulundurulmalıdır. Bu listede pestisit yasalarında
yapılan düzenlemeler dikkate alınmalıdır. Bunlara
ek olarak üreticiler bireysel ülkelerin bazı kimyasallara
karşı olan kısıtlamaları konusunda bilgi sahibi
olmalıdırlar. Üreticiler müşterileri ile bağlantı
kurarak başka ticari kısıtlamaların olup olmadığını
da öğrenmelidirler. (Z)
#7. Üreticiler derim sonrası ilaç uygulamaları
konusunda kendi bilgi ve yeterliliklerini kanıtlayabilmelidirler.
(Z)
#8. Bütün derim sonrası uygulamalara ait kayıtlar
ürün çeşidini, ürünün yetiştirildiği bölgeyi,
uygulama nedeninini, uygulama nedenini, kullanılan
kimyasalın ticari adını ve miktarını, uygulama
aletini, operatörün ismini içermelidir. (Z)
10. b. Derim Sonrası Yıkama
#1. Ürün yıkamada kullanılan su kaynağının suyu
içilebilir olmalı ve eğer geri dönüşümlü olarak
kullanılacak ise bu su filtre edilmelidir. (Z)
#2. Risk değerlendirme esaslarına bakılarak, derim
sonrası işlemlerde
kullanılacak
olan su kaynağı yılda en az bir kez mikrobiyal,
kimyasal ve mineral kirleticiler bakımından analizlenmelidir.
Analiz sonuçları kabul edilebilir standartlar ile
karşılaştırılmalı ve ters sonuçlar için önlemler
alınmalıdır. (T)
11. ATIK VE KİRLİLİK YÖNETİMİ, YENİDEN İŞLEME
VE YENİDEN KULLANMA
11.a. Atık ve Kirlilik Oluşturan Maddelerin Tanımı
#1. Çiftlikte bütün olası atık ürünler tanımlanmalıdır
(örneğin: kağıt, karton, plastik, ürün kalıntısı,
yağ, kaya yünü ve öteki yetiştirme ortamları).
(T)
#2. Kirlilik kaynakları çiftliğin her yerinde
tanımlanmalıdır (örneğin: kimyasallar, yağ, yakıt,
ses, ışık kalıntı, paketleme evinden çıkan akıntılar.)
(T)
.11.b. Atık ve Kirlilik İş Planı
#1. Atık ürünler ve kirlilik ayrıca kaynakları
tanımladıktan sonra kirliliği ve atıkları en aza
indirecek veya önleyecek, atık yakmayı veya araziye
gömmeyi mümkün olduğunca önleyecek, bir geriye
dönüşüm planı (recycle) yapılmalıdır. Organik
ürünlerin kalıntıları çiftliklerde kompost yapılabilir
veya hastalık taşıma riski olmayan durumlarda
toprağın iyileştirilmesi için kullanılabilir.
(T)
12.
İŞÇİ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ VE HAKLARI
12.a. Risk Değerlendirmesi
#1. Güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları için
bir risk değerlendirmesi ve buna bağlı bir iş
planı geliştirilmelidir. (T)
12.b. Eğitim
#1. Tarımsal kimyasalları kullanan taşıyan ve
uygulayan işçiler ile tehlikeli ve karmaşık alet
ve ekipman kullanan bütün işçilere resmi eğitim
verilmelidir. (Z)
#2. Operatör güvenliği bakımından her işçiye eğitim
verildiğine ilişkin kayıtlar ayrı ayrı tutulmalıdır.
(T)
#3. Hem arazide hem de paketleme evinde ilk yardım
eğitimi alan kişiler bulunmalıdır. (T)
#4. Kaza ve acil durumlarda uyulacak
kurallar
bulunmalı ve bu talimatlar bütün işçilerce çok iyi
bir şekilde anlaşılmalıdır. (Z)
#5. Kaza durumunda uyulacak kurallar görsel olarak
hazırlanmalı ve işçilerin konuştuğu dilde olmalıdır.
(T)
12. c. Kuruluş ve Ekipmanlar
#1. İşçilerin çalıştığı alanlarda ve bütün önemli
yerlerde ilk yardım kutuları olmalıdır. (Z)
#2. Tehlikenin olabileceği yerlerde kalıcı ve kolay
anlaşılabilir işaretler olmalıdır. (T)
12. d. Pestisit Kullanımı
#1. Çiftlikte pestisit uygulaması yapan işçiler
ulusal, bölgesel ve yerel çalışma kanunlarına uygun
bir şekilde yıllık sağlık kontrollerinden geçirilmelidirler.
(T)
12. e. Hijyen (Sağlık)
#1. Bütün paketleme ve depolama alanlarında, özelikle
gıda, ambalaj malzemeleri, pestisit ve gübre depolarında,
zararlılar (fare dahil) ile yeterli düzeyde kontrol
önlemleri alınmalıdır. (Z)
#2. İşçiler yaş meyve sebze ürün işlemede uyulması
gereken temel hijyen (sağlık) kuraları ile ilgili
eğitimi almış olmalıdırlar. Bu eğitim, el yıkama,
deri kesiklerinin örtülmesi,ve sadece izin verilen
mekanlarda sigara içme ve yemeiçme gibi ana hijyen
(sağlık) kurallarını içermelidir. (T)
#3. Zararlı ve hastalıkların çoğalmasına engel olmak
için, tüm çalışma alanları atık ve çöplerden arındırılmalı
ve yeterli çöp kutusuna sahip olmalıdır. (T)
12.f. HaklarGönenç ( Bolluk, varlık ve rahatlık
içinde yaşama)
#1. Ücretlendirme, işçi yaşı, çalışma saatleri ve
koşulları, iş güvenliği, sendika, emeklilik sağlık
ve diğer kanuni uygulamalar gibi tüm iş verme koşulları,
yerel ve ulusal düzenlemeler ile uyumlu olmalıdır.
(Z)
#2. Yetiştirici ve paketlemeciler işçi gönenci ile
ilgili müşterilerine danışarak şirketlere özel
bazı düzenlemelerde uyum sağlamalıdırlar. (Z)
#3. İşletme içerisindeki alanlar, yaşamaya elverişli
olmalı ve temel hizmet ve olanakları sunmalıdır.
(Z)
13.
ÇEVREYLE İLGİLİ KONU
LAR
13.a. Tarımın Doğaya Etkisi
#1. Tüketicilerin bakış açısına göre, üreticiler
yaptıkları tarımsal faaliyetlerin çevre üzerine
olan etkisini değerlendirebilmeli ve yerel toplum,
doğal bitki ve hayvan dokusunu göz önünde bulundurarak
çevreyi nasıl koruyabileceklerini düşünmelidirler.
(T)
13.b.Yaban Yaşamını ve Doğal Kaynakları Koruma
Politikası
#1. Ana hedef çiftliklerde bir doğal kaynakların
korunması politikası ile çevresel biyoçeşitliliğin
artırılması olmalıdır. Bu bireysel bir faaliyetten
ziyade bölgesel bir faaliyet olmalıdır. (Z)
#2. Her üreticinin kendi mülkü içinde yerel ve
doğal hayatı koruma planı olmalıdır. Bu plana
göre ticari tarımsal faaliyetlerin içeriği ticari
tarımsal üretim ile uyum içerisinde olmalı ve
çevresel faktörlerin tarımsal faaliyet üzerine
etkileri en düşük düzeye indirilmelidir. Bu planın
ana hatları: (T)
* Koruma planında gerekli işlemlerin yapılabilmesi
ve fauna ve floranın mevcut yerleri, düzenleri
ve durumlarını anlamak için yapılacak denetlemeyi
yazan kesin kararlar bulunmalıdır
* Çiftlikteki varolan bitkisel ve hayvansal çeşit
varlığının anlaşılabilmesi için bir ana denetleme
tasarlanmalıdır.
* Hareket planı doğal hayatın zararlanmasını veya
ortadan kalkmasını engellemelidir.
* Çiftliklerde doğal biyoçeşitliliğin artırılması
ve doğal hayatın zenginleştirilmesi için planlamalar
yapılmalıdır.
13.c. Verimsiz Alanlar
#1. Verimsiz alanların (bataklıklar, koru ve ormanlıklar,
fakir topraklar) doğal bitki ve hayvan dokusunu
geliştirecek doğal hayatı koruma yerlerine dönüştürülmesi
düşünülmelidir. (T)
14.
SONUÇ
Gıda maddeleri üretim zincirinde yer alan tüm
organizasyonların, İTU'nün tam olarak uygulanması
ve destek
lenmesi için görevlerinin ve sorumluluklarının
tam bilincinde olmaları gerekmektedir. Eğer yaş
meyve sebze konusunda tüketici güveni kazanılacaksa,
mutlaka İyi Tarım Uygulamaları gibi standartlar
uygulanmalı ve kötü uygulamalar bu endüstri kolundan
elemine edilmelidir.
Bütün
yetiştiriciler ulusal ve uluslararası yasalara
uyduklarını kanıtlayabilmelidirler.
Bütün yetiştiriciler yukarıda yazılı konularda
taahhütlerini kanıtlayabilmelidirler:
a) Gıda kalitesi ve güvenliği konusunda müşteri
güvenini sağlama ve koruma,
b) Çevreye zararlı etkileri en aza indirerek
ve doğa ve yaban hayatını koruma,
c) Tarım ilaçlarının kullanımı en aza indirgeme,
d) Doğal kaynakların en etkin şekilde kullanımını
geliştirme ve
e) İşçi sağlığı ve güvenliği konusunda sorumlu
bir davranış gösterme.
Ülkemiz
yaş meyvesebze ihracatının önemli sorunlarına
çözüm olabilecek ve ülkemizin gelişmiş Avrupa
ülkelerine daha fazla ürün satabilmesine olanak
verecek bu protokolün hızlı bir şekilde üreticilerimiz
ve ihracatçılarımız tarafından benimsenerek gerekli
önlemlerin alınması gerekmektedir. Protokolün
hayata geçirilmesi iki aşamalı olacaktır: a) eğitim
aşaması, b) uluslararası akreditasyonu olan şirketler
tarafından kontrol ve sertifikasyon işlemlerinin
tamamlanması.
BU HABERLE İLGİLİ DİĞER
GELİŞMELER
Haber
listemize üye olup tarım sektöründeki haberlere,
geliştirici herkese açık tartışma platfomlarına
katılabilirsiniz.
 .
|
Mail
adresinizi sol aşağıya yazın ve "Listeye
Gir" butonuna tıklayın. |
|
|
Karşınıza
gelecek sayfadaki formu eksiksiz doldurun. |
|
GÜNDEM
>>
Neden
? Kürşat Tüzmen görevden alındı
>> Biberde
pamuk ilacına son
>> TUYED
toplantı notları
>> Bitki
hormonları ve Tarım açısından önemi
>> Euregap
ANA
SAYFAYA DÖN
Prof. DR. İ. Tayfun Ağar.
Son yıllarda ülkemiz bahçe ürünleri ihracatında
özellikle tarımsal ilaç kalıntıları bakımından
önemli sorunlar ile karşılaşmaktadır.
Bu durum, Türk bahçe ürünlerinin imajını olumsuz
bir şekilde etkilemekte ve ülkemizin gelişmiş
Avrupa ülkelerine bahçe ürünleri satabilmesini
zorlaştırmaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerindeki büyük perakendeci
kuruluşlar (süper ve hipermarketler) kendi toplumlarının
sağlıklı tarımsal ürünler tüketimini temin etmek
için bu ülkelerde yetiştirilen ve dışarıdan ithal
edilen tarımsal ürünlerde aranan minimum standartları
yeni bir düzenleme yaparak belirlemişlerdir.
|
