GÜNDEM
Gübre Hammedde
Fiyatları %60 Oranında Arttı
Gübre Üreticileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
Esin Mete, gübre hammadde fiyatlarının yüzde 30 ile 60 arasında
arttığını söyledi. Dünyada doğalgaz fiyatları ve gübre talebindeki
artış ile ABD'deki amonyak üretiminin gübre hammadde fiyatlarını
etkilediğini dile getiren Mete, artışın geçen yılın sonunda başladığını
belirtti.
Mete, "Gübre hammadde fiyatlarındaki artış petrol fiyatları
yükselmeden önce başladı. Geçen senenin sonlarından itibaren başlayan
artışlar hala devam ediyor. 2003 yılına kıyasla hammadde fiyatlarında
yüzde 30 ile 60 arasında artış kaydedildi" diye konuştu.
Türkiye'de gübrenin yüzde 70'inin hammadde olarak kullanıldığı
ve alım gücü düşük olan çiftçinin bu fiyatları karşılayamayacağını
anlatan Mete, talepte azalma yaşanacabileceğine işaret etti.
Dampingli amonyum nitrat ithal ediliyor
Mete ayrıca, Rusya ve Ukrayna'dan Türkiye'ye düşük fiyatlı amonyum
nitrat ithal edildiğine dikkat çekerek, "ABD ve Avrupa, Rusya
ve Ukrayna menşeli ürünlere damping vergisi koyuyor. Türkiye'de
İthalatta rekabetin korunması ile ilgili kanun var. Bu kanunun
uygulanması için 1991 yılından beri dört kez Dış Ticaret Müsteşarlığı'na
müracaatta bulunduk. Ancak soruşturma dahi yapılmadı. Hiçbir gelişme
kaydedilmedi" diye konuştu.
Dampingli fiyatlar nedeniyle rekabet edemez duruma gelindiğini
vurgulayan Mete, "Aynı kuyudan gazı Rusya'daki amonyum nitrat
üreticisi 15-17 dolara alırken burada BOTAŞ'ın sattığı gaz 170
dolar. 17 dolar ile yaptığınız malın maliyeti, 170 dolara yaptığınız
malın maliyeti on kat daha pahalı. 17 dolara aldığı gazı o maliyet
ile satıyor. Bu fiyatla sattığı zaman rekabet etmek imkansızlaşıyor"
dedi.
Amonyum nitratın geçen yıl İstanbul'da HSBC Bankası, İngiliz
Konsolosluğu ve sinagoglara yapılan saldırılarda da patlayıcı
olarak kullanıldığını hatırlatan Mete, amonyum nitratın dünyada
gübre olarak kullanımı yasakken Türkiye'de bu yasağa uyulmadığını
söyledi. Bugün hala terör olayları öncesi gibi amonyum nitratın
serbest olarak satıldığını anlatan Mete, "Emniyet Müdürlüğü
ile çalışmalar yaptık, Tarım Bakanlığı'na konuyu birkaç kez gönderdik.
15 Nisan 2004'ten itibaren AB ile uyum çerçevesinde amonyum nitrat
ithalatında patlama testi yapma mecburiyeti getirildi. Ancak amonyum
nitrat gübre satışı yasaklanmadı" dedi.
Rusya'dan gübre ithali sektörü karıştırdı
Rusya ve Ukrayna'dan ithal edilen amonyum nitrat gübreye anti
damping uygulaması gerektiğini belirten Gübre Üreticileri Derneği
ve Toros Gübre Yönetim Kurulu Başkanı Esin Mete'a sektörden sektörden
tepki geldi. Dernek içinde fikir birliği olmadan başkanın bu yönde
açıklama yapması eleştirilerek, gübre ihtiyacının amonyum nitratla
karşılandığına dikkat çekildi. 2001'de 561 bin tonu aşan amonyum
nitrat kullanımının, iki yıl sonrasında 775 bin tona ulaştığı
ifade edildi.
Amonyum nitrat gübre üretiminin ve satışının hiçbir
ülkede yasaklanmadığını kaydeden sektör temsilcileri, sadece amonyum
nitrat gübresinin ana hammaddesi olan amonyak üretimi için doğalgaz
tedarikini Rusya ve Ukrayna'dan yapan AB ülkelerinin bu gübrelerin
ithalatında fon uyguladığını söyledi.
Türkiye'de de amonyum nitrat gübre ithalatına yüzde 6.5 gümrük
vergisi ödendiğini vurgulayan yetkililer, çiftçinin nitratlı gübre
ihtiyacının amonyum nitrat ile karşılandığını kaydetti. Amonyum
nitratın kalsiyum amonyum nitrata rakip olması nedeniyle ithalatına
sınırlama getirilmeye çalışıldığını savunan yetkililer, bu konuda
dernek içinde fikir birliği olmadığı halde başkan sıfatıyla demeç
verilmesinin ve görüş bildirilmesini doğru bulmadıklarını dile
getiriyorlar.
Kullanımı artıyor
Bandırma Gübre Fabrikaları AŞ (BAGFAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı
ve Gübre Üreticileri Derneği eski Başkanı Kemal Gençer, Türkiye'de
son yıllarda amonyum nitrat gübre kullanımının arttığını belirterek,
bazı kesimlerin bunu önlemek amacıyla amonyum nitrat gübreye anti
damping uygulaması istediğini söyledi.
Türkiye'de üretildiği halde ithal edilen gübreye anti damping
uygulanmazken amonyum nitrat gübreye anti damping uygulanması
istendiğine işaret eden Gençer, “Bir emtiayı kendiniz üretmiyorsanız
o emtianın o ülkeye girmesini bugünkü global çağda yasaklayamazsınız.
Türkiye'de amonyum nitrat gübresi üretilmediği halde anti damping
uygulansın deniliyor. Eğer amonyum nitrat üretilseydi işin şekli
biraz değişirdi. Ancak Türkiye'de üretilen gübrelere bile anti
damping uygulanmazken amonyum nitrata istenilmesi yanlış”dedi.
Toros Gübre'nin amonyum nitratın bir derece düşük tenörlüsü olan
26'lık kalsiyum amonyum nitrat ürettiğini belirten Gençer, amonyum
nitratın, kalsiyum amonyum nitrata rakip olduğuna dikkat çekti.
Amonyum nitratın Türkiye'de olduğu gibi bütün dünyada patlama
testine tabi tutulduğunu vurgulayan Gençer, “Bu testlere tabi
tutulduktan sonra bunu yasaklanmasını istemenin ardında başka
şeyler aramamak lazım”diye konuştu.
Piyasada fiyatları dengeliyor
Ege Gübre Sanayii AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Gençer de, amonyum
nitrat gübresi ne üretimin ne de satışının dünyanın hiçbir ülkesinde
yasaklanmadığını belirterek, sadece amonyum nitrat gübresinin
ana hammaddesi olan amonyak üretimi için doğalgaz tedarikini Rusya
ve Ukrayna'dan yapan AB ülkelerinin bu gübrelerin ithalatında
fon uyguladığını söyledi. Gençer, Türkiye'de amonyum nitrat gübrenin
ithalatına yüzde 6,5 gümrük vergisi ödendiğini açıkladı.
Türkiye'de çiftçinin nitratlı gübre ihtiyacını yeni özelleştirilen
İGSAŞ, Gemlik Gübre ve Akdeniz Gübre tarafından karşılandığını
belirten Gençer, “İGSAŞ bu ihtiyacı üre gübresi ve diğer iki üretici
ise kalsiyum amonyum nitrat (CAN) 26 ile karşılıyor. CAN 26 gübresi
üreten bu iki kuruluşun üretim kapasiteleri talebi karşılamıyor.
Talep amonyum nitrat ithalatı ile gideriliyor” diye konuştu.
Amonyum nitrat gübresi ithalatının olmadığı yıllarda fiyatların
bu iki kuruluş tarafından belirlendiğine işaret eden Gençer, “Şimdi
ise ithalat ile dengeleniyor. Alım gücü düşük olan çiftçi hem
uygun fiyatta hem de istediği zamanda mal bulabiliyor”dedi.
|