GÜNDEM
TMO Alımları
Çeltik Üreticisini Sevindirdi
Trakya Çeltik Üreticileri Derneği Başkanı Dr. Gürsel
Şimşek, Türkiye'de ki çeltik üretimi ve alımları konusunda dergimize
şu açıklamalarda bulundu:
“Son dört yıldan bu yana hükümetlerimizin uygulamış olduğu ithalat
rejimi ile çıkmazda olan üreticilerimiz bir nebze olsun nefes
alabildiler. Bu doğru politikaların devamı gerekli. Bu vesile
ile son günlerde basında çıkan, pirinç fiyatlarının yüksekliğinden
bahseden ve bundan da özellikle ithalat rejimini sorumlu tutan
yazılar tamamen kamuoyunu yanlış bilgilendirmekten ibarettir.
Biz,Trakya Çeltik Üreticileri Derneği olarak Tarım ve Köyişleri
Bakanı Prof.Dr.Sami Güçlü'ye takdim ettiğimiz bir raporla bu gerçekleri
anlatmaya çalıştık. Sayın Bakana sunduğumuz raporu, Cine Tarım
Dergisi okuyucuları için burada aynen yayınlıyoruz. İthalat politikası
doğru son günlerde basında çıkan haberlerde pirinç fiyatlarından
bahsedilerek Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın pirinç ve çeltikte
uygulamakta olduğu ithalat yasağının kime yaradığından bahisle
tüketicinin tabağındaki ucuz pirincin pahalılaştığı ifade edilmektedir.
Halbuki pirinç fiyatlarının yüksek olduğunu iddia edenler aslında
pirinci fabrikadan aldıktan sonra toptancı, paket pirinç satan
firmalar, market ve
hipermarketler zincirinde yüksek kar marjlarıyla çalışan tüccarların
ta kendisidir.
Bugün fabrikadan işlenmiş baldo çeşidi pirinci 1.5 milyon Tl./kg.
satın alan firmalar hipermarketlerde 3.5 milyon Tl./kg. gibi uçuk
bir fiyatla tüketiciye arz etmektedirler. Dolayısıyla burada ne
üretici ne fabrikacının ne de tarımsal üretimi destekleyen Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı'nın gıdadaki ithalat rejimi de bunun sorumlusu
değildir.TMO alımları
rahatlattı bakanlığımızın son 4 yıldan bu yana devam ettirdiği
bu ithalat rejimi üreticimizi ziyadesiyle memnun etmektedir. 2003
hasat döneminde TMO'nin çok ciddi bir alım politikası uygulayarak
son 4 yılın en yüksek alım miktarı olan 130 bin ton çeltiği Türkiye
genelinde satın alması piyasa regülasyonu sağlama açısından çok
önemli olmuştur. 2003 yılında üreticinin girdilerinin %30 artmış
olmasına karşın ithal ürünlerin fiyatlarının düşük dolar kuru
nedeni ile çok ucuz olması yerli pirinç üreticisinin beklediği
fiyata çeltiğini satamamasına sebep olmuş ancak TMO'nin ciddi
istikrarlı alım politikasıyla bu dar boğazdan geçmesine sebep
olmuştur. Ancak her yıl Ağustos ayından başlayarak Ocak ayına
kadar devam eden ithalat yasağının önce 1 Mart 2004 e şimdi de
1 Temmuz 2004 e kadar devam ettirilmesinin prensip kararı olarak
alınmasından sonra şu anda üreticinin elinde bulunan ürün değerine
satılmaktadır. Bugün için Baldo çeşidi çeltik 850 bin Tl./Kg.,
Osmancık çeşidi çeltik 730 bin Tl./Kg. olarak alıcı bulmaktadır.
Ekim alanları artıyor ülkemizde son 4 yıldan beri çeltik tarım
alanlarında artış kaydedilmekte olup 1999 da 550 ? 600 bin dekar
olan ekim alanları 2004 yılında 700 -750 bin dekara çıkmış bulunmaktadır.
Ayrıca üreticinin ekmiş olduğu çeltik çeşidi değişmiş, Trakya
Tarımsal Araştırma Enstitüsünün 1997 yılında Türk tarımına sunduğu
Osmancık çeşidi rağbet görmüş ve tarım alanlarımızın 2003 yılı
itibariyle %90?ı Osmancık çeşidi çeltik ekilişi yapılmıştır. Osmancık
çeşidi çeltik Baldo çeşidine göre ortalama randımanı en az 10
randıman daha fazla olduğu için ülkemizin pirinç üretiminde ayrıca
bir artış getirmiştir.
Bunun yanında Osmancık çeşidi çeltiğin tarla verimi de en az
%20 fazladır. Buna göre ülkemiz ekim alanın artmasından dolayı
100 bin ton fazla çeltik üretimi, Osmancık çeşidine geçilmesinden
dolayı da en az 100 bin ton fazla çeltik üretimi olmuş, dolayısıyla
1999 lar da 330 bin ton olan Türkiye çeltik üretimi bugün 500
bin tona çıkmıştır. Bunun sonucu Türkiye pirinç üretimi 1999 yılında
180 bin tondan, 2003 yılında 300 bin tona çıkmıştır. Türkiye pirinç
tüketimi 450 bin ton civarında düşünüldüğünde şu anda üretim tüketimin
%70 ine cevap vermektedir.T.M.O bugün için depolarında bulundurduğu
147 bin ton çeltiği piyasaya satmak zorundadır ki 2004 hasat sezonunda
tekrar regülasyon mekanizmasını işletebilsin. bu miktar çeltik
bugün için ülkemizin en az 3 aylık ihtiyacını karşılayabilecektir.
Ayrıca bir o kadar çeltikte ülke genelinde üretici ve fabrikacının
elinde bulunmaktadır. Bunun sadece 40 bin ton kadarı Edirne yöresindeki
üretici ve fabrikacılardadır. Dolayısıyla devlet elindeki bu ürünü
denize dökmeyeceğine göre haklı sebeplerle hem devletimiz açısından
hem de üreticimiz açısından ithalat yasağı devam etmelidir, aksi
takdirde bu kadar çeltik TMO'nun elinde kalır ve ülkeye bir anda
girecek olan binlerce ton ucuz çeltik nedeniyle 2004 sezonu üreticilerimiz
için bir kabus olur.
Çeltik ithalatında fon uygulanmadığını iddia edenlerin aksine
fonlar 1999 yılından başlamak üzere bu güne kadar en yüksek seviyededir,
devlet bu konuda da desteğini göstermektedir. Ancak 1995-1996
yıllarında gümrük birliği anlaşmalarında ve Dünya Ticaret Örgütü
ile yapılan anlaşmalar gereği bugün çeltikte %39, pirinçte % 46
dan yukarı gümrük vergisi uygulanamamaktadır. Bu sebeple bu vergiler
yetersiz kalmaktadır.
Bu nedenle ithalat sınırlaması şu an için tek çözümdür. Ancak
üreticiye ucuz girdi sağlanır, çeltikte ürün bazında ton başına
pirim sistemine geçilirse ithalat sınırlaması olmaksızın bu fonlarla
yerli üretici yabancı üretici karşısında mücadele edebilir.Ayrıca
pirinçte yeniden K.D.V. oranlarının düzenlenmesiyle tüketicinin
daha ucuz pirinç yemesi sağlanabilir.”
|