SEKTÖREL
Nur Özkan
Tahıl Üreticileri Birliği Yön. Krl. Bşk.
Süne
Zararlısı
Adana Tahıl Birliği tarafından organize edilen “Süne zararlısı
ve süne ile mücadele” konulu toplantı Adana Seyhan Otel'de yapıldı.
Toplantıya üreticiler ve birçok tarım paydaşı katıldı. “Süne zararlısı
ile yapılacak mücadele ve daha kaliteli ürün nasıl alınır” konularının
işlendiği toplantıda Çukurova Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü'nden
Prof.Dr. İbrahim Genç, Form Gıda Ltd. Şti. Genel Müdürü Serhat
Ekmekçi, Adana Zirai Mücadele ve Araştırma'dan Mahmut İslamoğlu
ve Çukurova'nın büyük çiftçilerinden Demir Çorat konuşmacı olarak
katılım gösterdiler. Süne zararlısı ile mücadele konusunda katılımcılara
bilgi aktarımının yapıldığı toplantıda Adana Tahıl Birliği Yönetim
Kurulu Başkanı Nur Özkan, yaptığı açılış konuşmasında şunları
söyledi:
“Bugün, buraya kendisi küçük fakat zararı büyük olan Süne problemini
çözmek için bir çok kurumun ve paydaşın biraraya geldiğini görüyoruz.
Bu yıl biraz kaliteli mahsul alabilme umuduyla beklediğimiz buğday
ürünümüzle ilgili duyarlık gösterip aramızda bulunan tüm kurumlara,
tarım paydaşlarına, un sanayicilerine ve konuşmacı olarak katılan
arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Amacımız süne probleminin göz
ardı edildiği takdirde ulusal üretimde ulaştığı boyutun milyon
dolarla olduğu ve ülkemiz tarım ürünlerinin kalitesine kötü bir
imaj lekesinin vurulabileceğini göstermek ve çözüm bulmaktır.
Adana Tahıl Birliği olarak bir takım duyumlarımızdan sonra köylerimizde
yaptığımız ziyaretler ve çiftçilerle yaptığımız görüşmeler sonucunda
üzülerek ifade isterim ki AB'ye girmeye çalışan Türkiye'nin çiftçisi
bu bir kadermiş gibi içine kapanmış buğdayımı başkalarından 70-80
bin lira daha ucuz satarım diyerek çaresizlik içinde kanaatkar
olmuş,her zamanki gibi üretmeye devam etmiştir. Şimdi kanayan
bu yarayı iyileştirmek için bütün taraflar burada olup iki aşamalı
toplantının ilkini gerçekleştirecektir. Birinci sorunu ortaya
döküp önlem almak, neyi ne kadar yapacağımızı taahüt ederek yazılı
olarak bir metne dökmektir. İkinci aşama hasattan sonra durum
tespiti yapıp sorunlara köklü çözümler üretmektir. Bilinmelidir
ki tüm kurumlar gereğini yaparsa başaramamak için bir neden yoktur.
Adana Tahıl Birliği'de bu konunun en baş takipçisi olacaktır.”
Süne niçin bir zararlıdır?
Süne buğdayda tohum çimlenmesini azaltmakta, dane ve un kalitesini
düşürerek verimde önemli azalmalara neden olmaktadır. Danenin
sadece % 2-3'ü bile zarar görse, bu danenin unu kullanılmaz. Çünkü,
yapılan ekmek kabarmaz ve tadı kötü olur. Bazen, Süne zararının
çok şiddetli olduğu durumlarda,buğday çok geniş alanlarda hasat
edilemez duruma gelmektedir.
Süne Kuzey Afrika'nın bazı bölgelerinde, Batı Asya'nın
tamamında ve Orta Asya ülkelerinin çoğunda bulunmaktadır.
Çiftçi süne zararlısı hakkında ne bilmelidir?
Çiftçi süne mücadelesini planlamak için sünenin biyolojisini(yıl
boyu nerede yaşadığını, ne zaman ve nerede beslendiğini) bilmek
zorundadır. Ergin süneler kışı buğday tarlaları çevresindeki tepelerde
çalılıklar ve ağaçların altında geçirir. Baharda hava ısındığında
buğday ve arpa tarlalarına uçarlar, beslenirler, yumurtlarlar
ve ölürler. Yumurtalardan çıkan nimfler (yavru böcekler) gelişmekte
olan tanelerde beslenmeye başlarlar, yavaş yavaş büyüyerek bir
ay içinde ergin olurlar.
Eğer bir tarla erken hasat edilirse,erginler beslenmek için komşu
tarlalara uçarlar. Hasat sonrası tarla sıcaklığının da artmasıyla,
erginler ağaç ve çalılıklar altındaki döküntülerde gölgelik ve
korunak bir yer aramak için dağ eteklerine göç ederler. Gelecek
bahara kadar orada kalırlar.
Sünenin yaşam döngüsü bitkinin büyüme dönemi ve öncesindeki yerel
hava şartlarına bağlı olarak değişmektedir. Türkiye'nin güneyinde,
İlkbaharda, sıcaklık 12-13 dereceye ulaştığında,genellikle Mart
ortalarında, erginler hububata göç eder ve Haziran'da tarlaları
terk eder.
Süne
için ne yapılabilir?
Zararlı popülasyonunu takip edin:
Süne popülasyonu hava koşullarına bağlı olarak yıldan yıla değişmektedir.
Zararlı, ilaç uygulamasının yapılıp yapılmamasına karar verebilmek
için yıllık olarak gözlenmeli ve kaydedilmelidir. Bu kayıtların
saklanması da yaralıdır.
Erkenci buğday ekin ve erken hasat edin:Buğday, Süne ergin
olmadan önce hasat edilirse zarar azalmaktadır. Erkenci çeşitlerin
yetiştirilmesi ve bölgesel “yeknesak bir ekim zamanı uygulaması”
zararı en aza indirmektedir.
Buğday tarlalarının çevresindeki bozulmamış bitki alanlarını
koruyun: Doğal düşmanlar Sünenin popülasyonunu azaltmaktadır.
Bu nedenle faaliyetleri teşvik edilmelidir. Tahıllar kışlaklara
yakın, tarım alanı olmaya uygun olmayan, dağlık alanlarda yetiştirilmemelidir.
Bu yerler işlenmemiş olarak korunmalı ve yaralı böceklere beslenme
ve barınak sağlanmalıdır.
Kimyasal mücadeleyi yalnızca gerektiğinde uygulayın: Seçici
böcek ilaçları (insektisit) yalnızca Sünenin ekonomik oranda zarar
vereceği popülasyona ulaştığında kullanılmalıdır. Uygulama, erginler
tahıl tarlalarına göç ettiğinde yapılmalıdır.
BU HABERLE İLGİLİ DİĞER GELİşMELER
|